Mijn denkbeelden over vrouw zijn, schoonheid en ouderdom zijn gevormd door de geschiedenis van de vrouwen die me voorgingen: mijn vrouwenlijn. Mijn vrouwenlijn vind haar oorsprong in het Rooms Katholieke Brabant. Huisvrouwen en moeders van minimaal negen kinderen. Oorlog, honger en trauma’s zijn sterk aanwezig in deze lijn.
In mijn familie, in deze lijn ben ik opgegroeid met ouder worden als iets wat er bij hoorde. Ouderdom was iets wat er gewoon was. Op een dag werden opa en oma ziek en stierven ze omdat ze oud waren. Toen ik en mijn zussen in de leeftijd kwamen dat we menstrueerde hoorde dat er bij. Zo maakte we ook mee hoe onze moeder opvliegers kreeg toen ze in de overgang kwam. Het stond ver van me af. Ik vond mijn moeder oud net zoals ik nu oud ben voor mijn zoon.
Tijdens een van mijn eerste stage, maakte ik kennis met een vrouw die wel belang hechte aan schoonheid ondanks haar ouderdom. Ze sprak geen Brabants en verbleef veel op haar kamer, die ze deelde met drie andere vrouwen. Ze klaagde niet en zat vaak te luisteren naar klassieke muziek in tegenstelling tot de eeuwige Heintje Davids of de Zangeres Zonder Naam. Toch bleef ze altijd aardig. En ieder gesprek eindigde positief: “Je bent verantwoordelijk over je eigen emoties. Maak er dan wat van.” Of een echte klassieker van haar was:
“Het komt er niet op aan hoe oud men is doch hoe men oud is!”
Als ik nu in de nacht een vrouw in bed de zorg geef, maakt dat haar nachten minder stil en lang. Wanneer mevrouw slaapt, kijk ik tv of lees wat. Deze nacht lees ik de Saar Magazine, een tijdschrift voor vijftig plus vrouwen. Ik lees dat de overgang zeer traumatisch kan worden ervaren. Dat botox helpt tegen ouder worden. Dat antidepressiva het leven wat vrolijker maakt. Ik krijg het gevoel dat ouderdom een ziekte is geworden die preventief behandeld moet worden. De angst om te sterven is zo groot dat men al op zeer jonge leeftijd maatregelen neemt tegen ouder worden.
In het bed ligt een mooie oude vrouw. Na een vol leven en al bijna vijftig jaar vijftig plus is ze begonnen aan haar laatste reis. Ze heeft haar koffer gepakt. En zal zo vertrekken
Ik lees het volgende vers:
Mijn haar was zwart, als de kleur van een bij, gekruld aan de toppen.
Vanwege mijn ouderdom lijkt het nu op gebleekt vlas of boombast.
Dit, en niets anders, is de waarheid.
Mijn hoofd was bedekt met bloemen. Het leek wel een fles parfum.
Vanwege mijn ouderdom geurt het als de vacht van een haas.
Dit, en niets anders, is de waarheid. [….]
Vroeger zagen mijn borsten er mooi uit, gezwollen, rond en dicht op elkaar.
Nu hangen ze als waterzakken zonder water.
Dit, en niets anders, is de waarheid.
Vroeger zag mijn lichaam er mooi uit, alsof het omgeven was door een
Goud-gepolijste make-up. Nu is het helemaal vol fijne rimpeltjes.
Dit, en niets anders, is de waarheid.
Uit: Wilson 1996 Nederlandse vertaling van Verzen van monniken en nonnen (Theratherigatha) (Asoka Nieuwkerk aan de IJsel z.j.) pag. 229-230.
In mijn vrouwenlijn was ouderdom dit, en niets anders dan de waarheid. Hoe verwarrend is de waarheid. Volgens, het vrouwelijk principe van het Tibetaans Boeddhisme de Dakini, is het aanvaarden van de waarheid en de ouderdom het verkrijgen van verlichting. Ik wil graag aanvaarden wat mijn waarheid is. Niet het streven naar schoonheid maar het aanvaarden van de ouderdom.
Binnen het Rooms Katholieke geloof is dat niet zo duidelijk. Ergens tussen de Heilige Hoer en de Heilige Maagd ligt de poort naar de hemel. De Heilige Hoer laat zich zien als dienstige huisvrouw in zorg voor kinderen en echtgenoot. Zij zal onderdanig zijn aan zijn behoefte. Als Heilige maagd zal ze haar schoonheid niet verliezen. In deze tweestrijd ben ik de vrouw geworden die ik niet wilde zijn.
En toch doe ik mee. Ik vecht tegen de ziekte van ouderdom. Misschien wel omdat ik gezien wil worden.
Ik mediteer en accepteer niet de waarheid. Ik werk hard zoals de vrouwen voor me gedaan hebben. Ik word nu zestig. Ik heb me nog nooit zoveel vrouw gevoeld als nu. Ik hoef me niet meer te bewijzen. Ik heb al het willen al gehad. Ik durf fouten te maken en kan nu risico’s nemen. Ik volg een opleiding en start weer een eigen bedrijf. De overgang is een vage herinnering. Mijn zoon wordt achttien en heeft me alleen nog nodig op zijn verzoek. Ik ervaar een enorme vrijheid. Het komt er dus toch op aan niet hoe jong men is maar hoe men tegen ouder worden aankijkt.
Ik ga mijn koffer nog niet pakken omdat ik in de komende jaren ooit een keer ga vertrekken. Maar heb hem wel van zolder gehaald.
Heb jij al je koffer gepakt? Hoe ga jij om met ouder worden? Hoe ziet jouw vrouwenlijn eruit? Wil je hierna kijken neem dan contact met me op. Ik organiseer workshop met thema vrouwenlijn. Of kijk op mijn site voor de mogelijkheden? Ik hoor graag jouw verhaal.