Ik herhaal je.

In voorbereiding van de workshop familieopstelling vanuit de vrouwenlijn. Kom ik het volgende gedicht tegen van Ingrid Jonkers:

Ek herhaal jou

sonder begin of einde

herhaal ek jou liggaam.

Die dag het ’n smal skadu

en die nag geel kruise.

Die landskap is sonder aansien

en die mense ’n ry kerse

terwyl ek jou herhaal.

Met my borste

wat die holtes van jou hande namaak.

Ingrid Jonkers (Zuid-Afrika, 1933-1965) Uit ik herhaal je (Gerrit Komrij vertaling gedichten in Nederlands en Henk van Woerde korte biografie)

In bovenstaand boek wordt het gedicht ‘Ek herhaal je’ als volgt verklaart door Henk van Woerde:

“Ingrid Jonkers herhaalt ons telkens weer. Een herhaling die eigenlijk een omhelzing is, een vingerwijzing naar het pad dat naar persoonlijke oprechtheid voert. Ach, het zijn grote woorden, maar wie het gedicht ‘Ek herhaal jou’ uit 1959 herleest ontsnapt niet aan de indruk dat oprechte intimiteit en koestering voor haar uiteindelijk de hoofdzaak is”

Ik kan wel aan deze indruk ontsnappen. Ik lees, en dat raakt me, de kracht liefde en intimiteiten uit de vrouwenlijn. De schaduw en kruisen de kracht van pijn en verdriet. De liefde van een moeder zonder enig aanzien. Ek herhaal jou omdat ik in de vrouwenlijn voort leef. Ik ervaar dit gedicht als een ode aan de moeder. Ja het zijn ook grote woorden.

Tijdens mijn opleiding kreeg ik de opdracht een Genogram te maken. Zowel mijn vader en mijn moeder komen voort uit Brabantse, Rooms Katholieken arme arbeiders en boerengezinnen. Hard werken en veel kinderen. Aan mijn vaders kant zie je dan ook grote kindersterfte.

De plek van de vrouw in de kerk lag ergens tussen heilige hoer, maagd en moeder. Wat veel verwarring bracht. Alle aandacht was gericht op man en gezin. Wat ik hieruit heb meegenomen dat ik sterk moet zijn. Trauma’s, verlies en rouw daar sprak je niet over je ging door. Je moest sterk zijn. In de tijd dat mijn moeder opgroeide had je het liedje van Louis Davids: “Als je voor een dubbeltje geboren bent….wordt je nooit een kwartje (1953)”. Het was niet alleen een liedje maar ook een overtuiging. En met deze overtuiging wordt ik nog regelmatig geconfronteerd. Armoede, trauma’s verlies en rouw hebben sporen achtergelaten ook in mijn leven: “De dag een smalle schaduw, de nacht een geel kruis”.

Moeder ik herhaal je. Ik mis je. Ik zie nu wat ik niet zag.

Wat zie jij wat je niet zag. Samen met moeders en dochters kijken naar je vrouwenlijn. Doe je mee? Er is nog plek op 30 september. Vind je een groep spannend? Maak een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek.  Ik help je graag de eerste stap te zetten.