Tijdens mijn driejarige opleiding bij Phoenix Opleidingen werd ik voortdurend uitgedaagd om te gaan naar plekken waar ik niet wilde zijn.
Na de vergadering van Elrond, waarin Frodo beseft dat hij de verantwoordelijkheid moet nemen om de Ene Ring naar Mordor te brengen, ondanks zijn aarzeling en angst, zegt hij: “Ik zal gaan naar Mordor, hoewel ik de weg niet weet.”
— Uit: In de Ban van de Ring: De Reisgenoten.
Net als Frodo wist ik de weg niet, maar ik werd uitgedaagd om te gaan naar plekken waar ik niet wilde zijn.
In 1928 was mijn oma zwanger van mijn moeder. Rond de zesde maand van de zwangerschap ontwikkelen zich de eierstokken met duizenden onrijpe eicellen. Vijfendertig jaar later werd ik geboren uit een van die cellen. Achter mij staan mijn moeders en dochters: allemaal sterke vrouwen.
Ondanks de kracht van deze vrouwenlijn voelde de baarmoeder voor mij als een donkere kelder waarin ik geen licht toeliet. Vroeg in mijn leven negeerde ik mijn vrouw-zijn. Mijn baarmoeder werd de plek waar ik niet wilde zijn. Ik heb mijn baarmoeder gehaat, maar ook liefgehad en uiteindelijk mogen leren om haar kracht, compassie, mededogen en leven te ervaren. Ik ging op weg, samen met steeds meer reisgenoten, en uiteindelijk kon ik mezelf welkom heten.
Op zoek naar een ceremonie om dit proces af te sluiten en mijn (baar)moeder te eren, vond ik de workshop udu maken bij Atelier Veer. Tijdens het creëren van mijn udu kon ik de kracht van de elementen aarde, water, lucht en vuur ervaren.
Deze ervaring neem ik mee in de workshop ‘De kracht van de (baar)moeder’, die ik op 19 oktober 2024 organiseer. In deze workshop komen muziek, lichaamswerk, dans en opstellingen samen. Hierdoor zul je ervaren hoe het is om te (be)rusten in de energie van je baarmoeder en je vrouwenlijn. We eren wat ons sterk maakt, en zetten haar in haar kracht en licht. Dit jaar mag ik nog gebruikmaken van Freedom Theatre Eindhoven, een prachtige locatie waar we ongestoord onze innerlijke kracht kunnen uitdrukken.
Held in je eigen verhaal: Ontdek je ware kracht door systemisch werken.
We leven in een tijd waarin we voortdurend worden beïnvloed door de wereld om ons heen. Van jongs af aan worden we gevormd door onze opvoeding, de overtuigingen van onze familie, en de verwachtingen van de maatschappij. Deze invloeden bepalen vaak hoe we naar onszelf en ons leven kijken. Maar wat als je je eigen held kunt worden, los van deze invloeden? Wat als je je eigen verhaal kunt schrijven, met jou in de hoofdrol? Dit is waar systemisch werken je bij kan helpen.
Systemisch werken is een benadering die zich richt op de diepere lagen van menselijke interactie en familiepatronen. Het gaat ervan uit dat iedereen deel uitmaakt van een groter geheel—een systeem. Dit systeem kan je familie zijn, je werkplek, of zelfs de samenleving als geheel. Binnen dit systeem zijn er vaak onzichtbare dynamieken en patronen die je gedrag, emoties, en keuzes beïnvloeden. Systemisch werken helpt je deze dynamieken te herkennen en te begrijpen, zodat je los kunt komen van beperkende patronen en je eigen pad kunt kiezen.
De rol van de held in je eigen verhaal
In het leven worden we allemaal geconfronteerd met uitdagingen en obstakels. Vaak worden deze obstakels groter en zwaarder wanneer we ons niet bewust zijn van de onzichtbare patronen die ons vasthouden. Systemisch werken nodigt je uit om je eigen verhaal onder de loep te nemen. Wie speelt de hoofdrol in jouw verhaal? Is dat een versie van jezelf die vastzit in oude familiepatronen, of een versie die vrij is om eigen keuzes te maken?
Wanneer je jezelf positioneert als de held in je eigen verhaal, neem je verantwoordelijkheid voor je eigen leven. Dit betekent dat je niet langer slachtoffer bent van de omstandigheden, maar dat je actief kiest hoe je omgaat met de uitdagingen die op je pad komen. Systemisch werken helpt je de belemmeringen die je onderweg tegenkomt te doorzien en los te laten.
Het ontmantelen van belemmerende patronen.
Een van de krachtigste aspecten van systemisch werken is dat het je helpt om te zien welke verhalen, overtuigingen en rollen je hebt overgenomen uit je familiesysteem. Misschien herken je een patroon van zelfopoffering, waarin je altijd de behoeften van anderen boven die van jezelf stelt. Of misschien draag je onbewust de last van een onverwerkt familietrauma.
Door deze patronen te erkennen, krijg je de mogelijkheid om ze te ontmantelen. Dit betekent niet dat je je familie of je verleden hoeft te verwerpen, maar dat je de vrijheid vindt om een nieuw verhaal te vertellen of te schrijven—een verhaal waarin jij de held bent.
Het creëren van je eigen narratief.
Zodra je de belemmerende patronen hebt herkend en doorbroken, ontstaat er ruimte voor een nieuw narratief. Wat wil je werkelijk bereiken in je leven? Welke waarden zijn voor jou belangrijk? Hoe ziet jouw ideale toekomst eruit? Dit zijn vragen die je helpen om je eigen verhaal te schrijven.
Als held in je eigen verhaal, kun je kiezen hoe je wilt reageren op de uitdagingen die op je pad komen. Je kunt kiezen om oude, beperkende overtuigingen los te laten en nieuwe, versterkende overtuigingen te omarmen. In deze workshop familieopstellingen biedt ik je de tools om dit proces te begeleiden, zodat je vanuit een positie van kracht en zelfbewustzijn kunt leven.
Jouw reis als held.
Je bent de held in je eigen verhaal, en systemisch werken met familieopstellingen kan de sleutel zijn om die rol volledig te omarmen. Door inzicht te krijgen in de onzichtbare patronen die je gedrag en keuzes beïnvloeden, kun je jezelf bevrijden van beperkende overtuigingen en nieuwe wegen inslaan. Het is een reis van zelfontdekking en persoonlijke groei, waarbij je niet alleen jezelf beter leert kennen, maar ook in staat bent om een leven te creëren dat echt van jou is.
Dus, waar wacht je nog op? Meld je aan voor een workshop en wees de held die je altijd al had kunnen zijn.
Donderdag 28 juni de laatste dag van mijn 3 jarige opleiding professionele communicatie bij Phoenix Opleidingen afgesloten. Hoe een grote blijdschap, met het behalen van mijn certificaten, een grammetje verdriet meekreeg. Opnieuw mijn rugzak gepakt met heel veel mooie herinneringen en parels en weer vertrokken opnieuw op reis. Na een mooi afscheid en tot ziens van al mijn bijzondere reisgenoten. Zo dankbaar.
Ik kreeg van Jaron Reisman de volgende zin mee:
“Als je als Frodo in avonturen terecht komt waar je niet om had gevraagd, eindig je tegen wil en dank als heldin in je eigen verhaal en vind daarin je bron”.
Als trainer daagde Jaron me uit om avonturen aan te gaan. Hij was zeker een reisgenoot. Nu hier mijn avontuur stopt en ik trots als een heldin mijn certificaten in ontvangst heb genomen. Is het tijd voor mij om door te gaan. Toen Frodo de vraag stelde: “Wanneer moet ik gaan? Kreeg hij het volgende antwoord: “Als je hart weet dat je niet meer terug kan”. Ik ben gegaan ik weet wat ik achter laat en weet wat ik meeneem:
Mijn heldendom. Van Ruth Bellinkx kreeg ik volgende verhaal:
“Carin je ziet en je weet veel. Je hebt veel gereisd. Als je een grote visie wil en een lange boog naar de toekomst, dan moet je de heuvel opklimmen naar jouw bijzondere huis. Met prachtig uitzicht vanwaar je het hele dal kunt overzien. Tussen jouw huis met prachtig uitzicht en alle inwoners aan het plein, ligt je angst voor welkom. Je nodigt liever de andere uit in je mooie huis dan dat je beneden een dorpeling wil zijn tussen andere dorpelingen”.
De afgelopen 3 jaar ben ik steeds meer dorpeling geworden met de wetenschap dat ik terug mag naar mijn huis. Ooit als mijn hart weet dat ik niet meer terug kan zal ik ook dit huis verlaten. En zal ik aan het plein mijn huis bouwen. In de afgelopen drie jaar heb ik me op deze voor mij zo herkenbare wijze nog verder mogen ontwikkelen naar een systemisch werker. Om hier te komen heb ik, soms op een confronterende manier, ervaren dat verbinden een wekwoord is.
Ik heb dan ook ontzetten veel zin om via mijn begeleidingen, workshops en supervisie. Anderen mensen mogelijkheden te bieden om ook held(in) te worden van hun eigen verhaal. Persoonlijk leiderschap te nemen en daardoor bewuster te staan in hun eigen welkom.
Als laatste wil ik iedereen bij Phoenix bedanken voor de bijdragen aan het thuiskomen. Ik zie dan ook uit naar de vervolg opleiding Ambacht van het hart. Al mijn studiegenoten van PH182 die getuigen waren van al mijn avonturen, wens ik veel liefde en een mooi reis toe.
Soms geef je toe aan een ingeving op het moment dat je het niet verwacht. Via mijn aanmelding voor de workshop: ubu maken bij Atelier Veer kwam ik terecht in haar winkeltje vol met Yoni hangertjes. Een speciale Yoni trok mijn aandacht. hoe ik ook bewondering had voor de andere kleurrijke Yoni’s. Besloot ik in een kort moment deze te bestellen. Ik mocht haar vanmiddag komen ophalen. Vera vertelde me dat dit een hele krachtige Yoni was en al heel lang in haar bezit was. Nu heeft ze haar thuis gevonden. Mijn hanger is vernoemd naar de Ierse Godin Morrigan. Godin van het sterven, het lot en oorlog en gerechtigheid, moed en lef. En wordt bijgestaan door een raaf. Het is een krachtige naam maar een mooie zachte gesloten Yoni.
Tijdens mijn opleiding heb ik de kracht van de Yoni mogen ontdekken en mee leren werken. Nu kan ik haar ook dragen. Naast deze hanger kreeg ook het volgende prachtige tekst:
Laten we haar eren
als groot wonder
als prachtig lichaamsdeel
als ons vrouw zijn. De Yoni,
Het Sanskriet voor vagina,
baarmoeder, de bron van alles.
Zo uniek als wij vrouwen zijn,
zo uniek is zij.
Laat haar, haar verhaal vertellen.
Over openen en sluiten.
Ontvangen en (leven) geven.
Over pijn en intens genot.
Soms heel klein en dichtbij onszelf,
soms weelderig wil ze laten zien.
Ze is uniek, prachtig, als godin.
Laten we haar eren.
Voor mij is de zin van ziek zijn sterk verbonden met mijn Yoni. Mijn Yoni staat symbool voor leven en dood, schaamte, kracht, pijn en vrouw (mogen) zijn. Maar ook voor liefde en haat, van mijn geboorte, mijn welkom, trauma en moederliefde. Maar bovenal de plek van thuiskomen. Daarom is het belangrijk ook de Yoni van al onze moeders te eren. Ook zei waren dochters. Mijn Yoni is sterk verbonden met, de zin van, ziek zijn.
Voor mannen is het ook belangrijk om hun moeder te eren. Haar trauma en pijn is die ook van de zoon. Zoals wij onze vaders hebben te eren.
We leven in een tijdperk waarin gezondheid een van onze grootste zorgen is. We streven naar een leven zonder ziekte en pijn, maar wat als ziekte ons iets belangrijks te vertellen heeft? Wat als ziekte niet alleen een toevallige verstoring is, maar een signaal van ons lichaam en onze geest dat er iets uit balans is? Hier wil ik dieper ingaan op mijn beeld achter de zin van ziek zijn en hoe we onze gezondheid kunnen benaderen vanuit een systemisch perspectief.
Ons lichaam heeft een ongelooflijk vermogen om met ons te communiceren. Vaak negeren we de subtiele signalen die het ons geeft, totdat we gedwongen worden om aandacht te besteden door een ziekte of pijn. Ziekte kan worden gezien als de manier waarop ons lichaam ons vertelt dat er iets mis is, niet alleen fysiek, maar ook emotioneel of psychisch. Om de zin van ziek zijn te begrijpen werk ik systemische, met familieopstellingen. Waar ik vanuit ga dat ziektes niet alleen individueel zijn, maar ook het resultaat kunnen zijn van verstrikkingen in ons familiesysteem.
Familieopstellingen laten zien hoe trauma’s, onopgeloste conflicten en onverwerkte emoties van vorige generaties doorwerken in ons huidige leven. Zo ook hoe we omgaan met ziekte, leven en dood. Door deze dynamieken zichtbaar te maken, kunnen we begrijpen hoe ze bijdragen aan onze gezondheid en welzijn. Het erkennen en helen van deze systemische wonden kan een diepgaand effect hebben op ons genezingsproces.
De workshop: de zin van ziek zijn is een uitnodiging om dieper te kijken naar jezelf en je leven. Het is een oproep tot bewustwording en verandering. Door de signalen van je lichaam serieus te nemen en de onderliggende oorzaken van onze ziekten te onderzoeken, kan je niet alleen genezen, maar ook groeien en sterker worden. Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte; het is een staat van balans en welzijn op alle niveaus van ons bestaan.
Tijdens mijn stilte retraite in Yeunten Ling Boeddhistisch centrum te Huy België, liep ik de Khora. Dat is niet meer en minder dan rondjes lopen rondom de Stoepa, tempel van de staande Boeddha. (zie foto) Tijdens mijn Khora liep ook Lama Tashi Nyima zijn Khora. Maar ook hem vielen de vele dode bijen op die op de Stoepa lagen. Ik zag dat hij elke dode bij met grote voorzichtigheid oppakte. De dode bijen in zijn hand verzamelde en neer legde op een hoekje bij de ingang van de Stoepa. Tijdens mijn lopen zag ik dat er nog vele dode bijen lagen op plekken waar Lama Tashi Nyima niet bij kon. Met, naar ik hoop, het zelfde respect pakte ik de bijen en verzamelde die in mijn hand en legde ze een voor een bij de inmiddels verzamelde bijen neer. Zonder te weten waarom en waarvoor voelde het alsof ik een daad van grote betekenis had verricht. De Lama knikte naar mij lachte en vertrok. Ik stond daar te kijken naar een verzameling dode bijen.
Zonder ook maar een woord gesproken te hebben ging ik door met mijn Khora. Ik heb bijen verzamelt zonder oog te hebben voor het waarom en de gevolgen.
Ook al is meditatie volgens Tibetaans Boeddhistisch gebruik geen werkwoord maar een staat van zijn. Je bent in meditatie. Het kon mij niet ontgaan dat ik toch echt wel aan het werken was.
Ik hoorde later het verhaal van de imker. De bijen hebben een systeem waarop ze communiceren, honing zoeken en zich voortplanten. Telkens als een bij sterft valt een schakel weg. Meestal wordt deze plek ingevuld door een andere bij. En er zijn bijen die de stervende bij volgen en uitgeput raken en ook kunnen sterven. Ze gaan de andere dan helpen. Door de bijen weg te leggen kun je jezelf afvragen of je de bijen helpt.
Ik heb ingegrepen in het systeem van de bijen zonder te weten wat het doel en de gevolgen zijn voor de bijen.
Ik moest denken aan de laatste lesdag bij Phoenix. De opstelling die ik had gehad samen met collega student. Onze communicatie overschrijd wederzijds grenzen. Zowel vanuit mijn kant als die van haar. Op het moment dat ik haar boosheid hoor kom ik in een ervaring die ik meeneem in mijn, vaak grensoverschrijdende, reactie. Toen mijn collega uit de opstelling stapte maakte ze nog opmerkingen waaruit haar boosheid bleek. In deze opstelling heb ik mogen zien en ervaren dat in mijn overdracht geweld voortkomt. Ik hierop gereageerd zonder rekening te houden met mijn eigen grens. Mijn angst om er niet te mogen zijn en mijn boosheid om er niet bij te horen. Dit kan ik uiten door verbaal onbegrensd te worden.
Ook de trainer heeft ingegrepen in mijn systeem, en dat van mijn collega, zonder te weten wat de gevolgen zouden zijn. Maar kon ondertussen wel vertrouwen dat de ingreep een verandering in gang heeft gebracht. De gevolgen daarvan zijn voor mij en mijn collega. Als hulpverlener, coach, leidinggevende vader en moeder maak je voortdurend keuzes in een relatie of groep die gevolgen heeft die je niet volledig kunt overzien.
Persoonlijk leiderschap hierin is een belangrijk gereedschap, kennis hebben van je eigen systeem, je eigen plek en de overdracht hierin helpen je bij het maken van keuzes binnen een hulpverleningscontract. Of nog dichterbij, bij het opvoeden van je zoon of dochter.
Wil je meer weten over workshops, individuele coaching of supervisie maak dan vrijblijvend een afspraak. Voor de komende maanden staan ook weer nieuwe workshops op de agenda.
Midden in het bos kwamen het nijlpaard en de neushoorn elkaar tegen. Het was een smal weggetje waarop ze liepen en ze konden elkaar niet passeren.
‘Ik ga niet opzij,’ zei het nijlpaard. ‘Ik ook niet,’ zei de neushoorn.
Ze keken elkaar aan. ‘Wat nu?’ vroeg het nijlpaard. ‘Ja, wat nu,’ zei de neushoorn.
Het was midden op de dag. De zon scheen tussen de bladeren van de bomen naar beneden en in de verte ruiste de rivier.
‘Laten we even gaan zitten,’ zei het nijlpaard. ‘Dat is goed,’ zei de neushoorn.
Ze gingen op het pad zitten en dachten na.
‘Ik ga in elk geval niet opzij,’ zei het nijlpaard zo nu en dan, voor alle zekerheid.
‘Als jij dat ook maar niet denkt.’ ‘We zóúden boos kunnen worden,’ zei het nijlpaard, na een lange stilte, ‘en op elkaar af kunnen stormen.’
‘Dat zou kunnen,’ zei de neushoorn. ‘Een van ons moet dan opzijgaan. Dat kan niet anders.’ ‘Ja.’
‘Maar dat ben ik in elk geval niet,’ zei het nijlpaard.
Hij stond op en probeerde zo vervaarlijk mogelijk te kijken.
‘Ik dans soms wel?’ zei de neushoorn dreigend terwijl hij ook opstond.
‘Nee,’ zuchtte het nijlpaard en hij ging weer zitten.
Een lange tijd was het stil. ‘Heb jij soms trek in wat zoet gras?’ vroeg het nijlpaard toen.
‘Nou en of,’ zei de neushoorn.
Het nijlpaard had een pot met gesuikerd gras bij zich. Die aten ze samen op. Daarna vertelden ze elkaar waarheen ze op weg waren.
‘Maar we gaan niet opzij voor elkaar,’ zei het nijlpaard.
‘O nee,’ zei de neushoorn. ‘Dat doen we niet.’
Ze sloegen elkaar vrolijk op de schouders en maakten zelfs een paar danspassen, op het smalle weggetje, midden in het bos. Maar zonder om elkaar heen te draaien. Dat hielden ze goed in de gaten.
‘Wat dansen we mooi,’ zei het nijlpaard.
‘Gloedvol,’ zei de neushoorn.
‘Ja, gloedvol,’ zei het nijlpaard.
Toen het schemerig werd besloten ze maar naar huis te gaan.
‘Dag nijlpaard,’ zei de neushoorn.
‘Dag neushoorn,’ zei het nijlpaard.
Ze draaiden zich om.
‘Maar als ik je weer tegenkom ga ik weer niet opzij,’ zei het nijlpaard nog.
‘Ik ook niet,’ riep de neushoorn. ‘Dat beloof je!’
Toen liepen ze elk een andere richting uit naar huis. Ze probeerden tussen hun tanden te fluiten en maakten af en toe nog even, alleen, een van de danspassen die ze samen op het midden van het weggetje hadden gemaakt.
Toon Tellegen – Het nijlpaard en de neushoorn. Tekst A (zonder uitleg) uit: Is er dan niemand boos? (Querido, 2015)
Als kind liet ik over me heen lopen. Ik was zo bang om er niet bij te horen. Ik ging zorgen en redden. Ik ging mijn angst verpakken in stevigheid. Maar uiteindelijk liet ik toch over me heen lopen. Er niet bij horen was erger dan verliezen. Maar ik heb ook vaak gewonnen. Dan sloeg ik erop los en werd ik met rust gelaten. Dan werd ik bevestigd in mijn angst er niet bij te horen.
Als volwassen vrouw kom ik mensen tegen die niet opzij willen gaan en maak ik een keuze. Vaak ervaar ik in deze situatie dat ik het obstakel ben in de ander zijn/haar proces. Ik sta dan voor wat niet gezien wil worden of niet aangenomen kan worden. Op dat moment kan ik een stap opzij doen en hem/haar in de gelegenheid brengen om aan te kijken wat niet gezien wil/kan worden. En door dit te mogen ervaren kan ik in mijn eigen kracht staan en persoonlijk leiderschap nemen. En steeds opnieuw een keuze maken.
De andere persoon kan op deze respectvolle manier zijn/haar weg vervolgen en heel misschien kunnen we samen een dansje maken. Beiden hoeven we niet te redden of gered te worden. Beiden op onze eigen plek in de groep of systeem. Of de ander gaat juist het gevecht aan. Omdat het gevecht hem/haar bevestigd in zijn/haar eigen angsten.
Deze dans kom je als professional vaak tegen in klantcontacten. Dit laat zien wat de kern van supervisie is. De term supervisie vindt zijn oorsprong in het Latijn, en stamt af van het woordje supervideo. Super betekent ‘erboven’, en video betekent ‘ik zie’. Letterlijk betekent het dus iets overzien.
Een algemene definitie is dat het een sociaal proces is, een relatie tussen een leider en ten minste een andere persoon om een specifieke activiteit te voltooien. Het sociale proces is tweerichtingsverkeer, en wordt uitgevoerd om zo een doel te behalen door support en ondersteuning.
Supervisie is een continue proces waarin het eigen handelen, motivatie en (persoonlijk) leiderschap allemaal een rol spelen. In iedere relatie waarin eenzijdige afhankelijkheid een rol speelt kom je weerstanden tegen. Middels supervisie gaan we op zoek naar handvaten om met verschillende weerstanden om te gaan. En leer je je eigen weerstanden inzetten.
Daar waar je weerstand ontmoet vind je antwoorden.
Heb je als organisatie of individueel interesse in supervisie maak dan een afspraak voor een kennismakingsgesprek.
Tijdens intervisie mocht ik een opstelling begeleiden met het thema schuld en onschuld. Het raakte me enorm omdat dit thema een wezenlijk onderdeel uitmaakt van mijn systeem.
Schuld en onschuld gaan over de uitwisseling van daden en het gevolg daarvan voor de balans in relaties. Schuld en onschuld en schuld- en onschuldgevoelens zijn niet altijd evenredig aan elkaar; je kunt je bijvoorbeeld schuldig voelen, terwijl je niets ten nadele van een ander hebt gedaan.
Dit heeft alles te maken met de relatievelden van ooit, welke wetten er golden in je gezin van herkomst rondom schuld, onschuld, goed en kwaad. Zoals je de regels, normen en waarden die daar heersten destijds onbewust voor waar hebt aangenomen, zul je dat in het hier en nu weer in alle onschuld herhalen.
Op mijn zesde kreeg ik een gebeden boekje met daarin de oefening van berouw.: Barmhartige God, ik heb spijt van mijn zonden, omdat ik uw straffen heb verdiend, maar vooral omdat ik U, mijn grootste Weldoener en het hoogste goed, heb beledigd. Ik verfoei al mijn zonden en beloof met hulp van Uw genade, mijn leven te beteren en niet meer te zondigen. Heer wees mij zondaar genadig!
Als jong kind heb ik me verbonden met schuld uit mijn systeem.
Schuld kent dus meerdere dimensies: persoonlijke,- subjectieve en overgenomen schuld. De werking en maakbaarheid van het geweten; dat ongrijpbare mechanisme dat zomaar lijkt te beslissen over goed en kwaad. Ons geweten helpt ons elke dag bij het maken van beslissingen.
De mate waarin je schuldgevoelens ervaart, heeft ook veel te maken met het groepsgeweten. En in het bovenstaand voorbeeld ook het spiritueel geweten. Wat goed en onschuldig wordt beschouwd in het ene groepsgeweten, kan als fout en schuldig in een ander groepsgeweten worden ervaren. Schuldgevoelens zijn gekoppeld aan het in gevaar brengen van je lidmaatschap van de groep. Je vertrouwen dat de samenhang van de groep intact blijft en dat de groep ervoor je zal zijn, neemt daardoor af. Dit roept ook een onveilig gevoel op. Dus je handelt trouw aan je groepsgeweten en voelt je daarin goed. Je brengt je lidmaatschap aan de groep en de groep niet in gevaar en zo ben je in het volle vertrouwen dat de groep intact blijft, je erbij blijft horen en je je gesteund voelen.
Als jonge homoseksuele vrouw was uit de kast komen een immense stap. Ik was niet meer trouw aan groepsgeweten van mijn familie en nam het risico het lidmaatschap in gevaar te brengen. Het schuldgevoel naar mijn ouders was groot. Hun lidmaatschap van familie en buurt liep ook gevaar. Niet te spreken over het geloof, ik was zondig. Ik stapte uit de groep van vrienden en verhuisde uit het dorp. Het schuldgevoel is nog lang gebleven
Het groepsgeweten heeft een sterk bindend effect. Het diepe verlangen om bij de groep te horen zorgt voor de binding. De binding negeren geeft schuld; door het accepteren daarvan kan vrijheid ontstaan. Vooral de zwakkere leden voelen de binding. Kinderen zitten dikwijls in de positie dat zij gehoorzaam en loyaal moeten zijn om erbij te blijven horen. Het gevaar van uitsluiting is immers altijd aanwezig.
Op een nog concreter niveau kun je wellicht herkennen dat een kind (zeker als het klein is) alles wil doen om de ouders gelukkig te maken. Stel dat ouders objectief gezien ‘vreemd gedrag’ vertonen: Een kind legt liever de schuld bij zichzelf dan dat het wil overwegen dat er iets met de ouders aan de hand zou zijn. Vanuit de grote liefde van een kind voor een ouder bestaat die optie niet. Simpeler is het om jezelf de schuld te geven: Als jij maar slimmer, liever, braver, mooier etc. geweest zou zijn, dan zou dit nooit zijn gebeurd. Dit heet ook wel valse hoop en valse macht. Dit patroon blijft zich vaak ook in het volwassen leven herhalen. Het is makkelijker om jezelf de schuld te geven, dan de realiteit onder ogen te zien. Dit schuldgevoel is dus niet terecht en komt voort vanuit een grote loyaliteit.
Na thuiskomst na mijn geboorte en verblijf in het ziekenhuis was ik een “makkelijke” baby. Mijn moeder ondervond geen last van mij. Ik huilde niet ik lag in de box en bleef daar tot ze me eruit haalde. Dat was goed want mijn moeder was nog herstellende van een zware traumatische bevalling en lang verblijf in het ziekenhuis. Het begon op te vallen toen ik na een jaar nog steeds in de box lag en nergens op reageerde. Ik werd weer opgenomen in het ziekenhuis. Hoewel mijn moeder nooit sprak over deze tijd heb ik later uit mijn medisch dossier kunnen opmaken dat er geen medische reden was voor mijn gedrag.
Schuld en onschuld zijn dus in eerste plaats sociale verschijnselen en zijn afhankelijk van de groep waar we bij horen. Ze zijn niet hetzelfde als goed en kwaad. Groepsleden kunnen met een schoon geweten naar het systeem destructieve dingen doen en met een slecht geweten constructieve dingen, met als doel bij de groep te horen.
Je kunt schuldgevoelens ervaren als je iets doet dat buiten de wetten van het groepsgeweten valt, zoals uitbundig op de voorgrond treden waar je familiesysteem zijn veiligheid ontleent aan niet opvallen. En je kunt je onschuldig voelen, terwijl je aantoonbare overtredingen begaat die echter binnen je eigen groepsgeweten algemeen aanvaard zijn. In beide gevallen is er vaak sprake van diepe bindingen waarvan je je niet bewust bent. Je handelt vanuit zelfrechtvaardiging; je vergoelijkt je gedrag in alle onschuld uit aanpassing aan het systeem waar je uit voortkomt, met alle normen, waarden en codes die daarbij horen. Daarbij maak je geen aanspraak op het bewust persoonlijke geweten.
In de workshop familieopstellingen en in de supervisie individueel of in de groep werk ik met groepsgeweten, schuld en onschuld binnen je eigen familie systeem. Er is nog plek op 24 februari 2024.
We leven naar Kerstmis toe en stellen ons open voor dat, wat er naar ons toekomt. Een wat diepere betekenis is dat het licht van de natuur, het uiterlijke licht, in deze tijd afneemt en heel zwak wordt. Je wordt daardoor teruggeworpen op je eigen, innerlijke licht. Ik wens iedereen een fijne kerst en dat het innerlijk licht mag stralen in 2024.
Soms geef je toe aan een ingeving op het moment dat je het niet verwacht. Via mijn aanmelding voor de workshop: ubu maken bij Atelier Veer kwam ik terecht in haar winkeltje vol met Yoni hangertjes. Een speciale Yoni trok mijn aandacht. hoe ik ook bewondering had voor de andere kleurrijke Yoni’s. Besloot ik in een kort moment deze te bestellen. Ik mocht haar vanmiddag komen ophalen. Vera vertelde me dat dit een hele krachtige Yoni was en al heel lang in haar bezit was. Nu heeft ze haar thuis gevonden. Mijn hanger is vernoemd naar de Ierse Godin Morrigan. Godin van het sterven, het lot en oorlog en gerechtigheid, moed en lef. En wordt bijgestaan door een raaf. Het is een krachtige naam maar een mooie zachte gesloten Yoni.
Tijdens mijn opleiding heb ik de kracht van de Yoni mogen ontdekken en mee leren werken. Nu kan ik haar ook dragen. Naast deze hanger kreeg ook het volgende prachtige tekst:
Laten we haar eren
als groot wonder
als prachtig lichaamsdeel
als ons vrouw zijn. De Yoni,
Het Sanskriet voor vagina,
baarmoeder, de bron van alles.
Zo uniek als wij vrouwen zijn,
zo uniek is zij.
Laat haar, haar verhaal vertellen.
Over openen en sluiten.
Ontvangen en (leven) geven.
Over pijn en intens genot.
Soms heel klein en dichtbij onszelf,
soms weelderig wil ze laten zien.
Ze is uniek, prachtig, als godin.
Laten we haar eren.
Voor mij is de zin van ziek zijn sterk verbonden met mijn Yoni. Mijn Yoni staat symbool voor leven en dood, schaamte, kracht, pijn en vrouw (mogen) zijn. Maar ook voor liefde en haat, van mijn geboorte, mijn welkom, trauma en moederliefde. Maar bovenal de plek van thuiskomen. Daarom is het belangrijk ook de Yoni van al onze moeders te eren. Ook zei waren dochters. Mijn Yoni is sterk verbonden met, de zin van, ziek zijn.
Voor mannen is het ook belangrijk om hun moeder te eren. Haar trauma en pijn is die ook van de zoon. Zoals wij onze vaders hebben te eren.
We leven in een tijdperk waarin gezondheid een van onze grootste zorgen is. We streven naar een leven zonder ziekte en pijn, maar wat als ziekte ons iets belangrijks te vertellen heeft? Wat als ziekte niet alleen een toevallige verstoring is, maar een signaal van ons lichaam en onze geest dat er iets uit balans is? Hier wil ik dieper ingaan op mijn beeld achter de zin van ziek zijn en hoe we onze gezondheid kunnen benaderen vanuit een systemisch perspectief.
Ons lichaam heeft een ongelooflijk vermogen om met ons te communiceren. Vaak negeren we de subtiele signalen die het ons geeft, totdat we gedwongen worden om aandacht te besteden door een ziekte of pijn. Ziekte kan worden gezien als de manier waarop ons lichaam ons vertelt dat er iets mis is, niet alleen fysiek, maar ook emotioneel of psychisch. Om de zin van ziek zijn te begrijpen werk ik systemische, met familieopstellingen. Waar ik vanuit ga dat ziektes niet alleen individueel zijn, maar ook het resultaat kunnen zijn van verstrikkingen in ons familiesysteem.
Familieopstellingen laten zien hoe trauma’s, onopgeloste conflicten en onverwerkte emoties van vorige generaties doorwerken in ons huidige leven. Zo ook hoe we omgaan met ziekte, leven en dood. Door deze dynamieken zichtbaar te maken, kunnen we begrijpen hoe ze bijdragen aan onze gezondheid en welzijn. Het erkennen en helen van deze systemische wonden kan een diepgaand effect hebben op ons genezingsproces.
De workshop: de zin van ziek zijn is een uitnodiging om dieper te kijken naar jezelf en je leven. Het is een oproep tot bewustwording en verandering. Door de signalen van je lichaam serieus te nemen en de onderliggende oorzaken van onze ziekten te onderzoeken, kan je niet alleen genezen, maar ook groeien en sterker worden. Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte; het is een staat van balans en welzijn op alle niveaus van ons bestaan.
Toen de dieren op een keer laat in de middag op de open plek in het bos bij elkaar zaten en ze de eendagsvlieg vroegen wat zijn liefste wens was, barste die in snikken uit.
Dikke tranen stroomde over zijn wangen.
“Dat hadden we niet moeten vragen, “ zeiden de dieren zachtjes tegen elkaar.
“Nee.”
“Misschien moeten we iets voor hem zingen.”
“Of iets aan hem geven, een afscheidscadeau…”
“Nee! O Nee! Dan gaat hij nog harder huilen!”
Ze bogen hun hoofd en werden ook allemaal verdrietig. Ze konden niets bedenken om het goed te maken en stelde zich voor dat zij de eendagskrekel, of de eendagsbeer of de eendagsolifant waren, schoven iets dichter tegen elkaar en rilden.
Het was stil in het bos. De eerste avondnevels rezen op uit de grond en kringelde als dunnen sluiers tussen de bomen en over de rand van de open plek heen.
Toen keek de eendagsvlieg op, wiste zijn tranen en zei:
“Mijn liefste wens? Die vertel ik morgen wel.”
Uit: De allerliefste wens van Toon Tellegen. (2023)
Hoe vaak denk ik niet “Dat had ik niet moeten zeggen!”. Niet omdat ik opzettelijk opmerkingen of vragen stel die de plank volledig mis slaan. Maar slaan ze de plank ook daadwerkelijk mis? In mijn systeem heb ik geleerd dat je niet teveel moet vragen. Heb ik geleerd niet voorop of vooruit te lopen. En heb ik vooral geleerd me niet teveel met andere te bemoeien. Ook heb ik geleerd me zorgzaam op te stellen. Vanuit mijn systeem ontstaat dan vaak het gevoel dat had ik niet moeten zeggen! Maar is dat ook zo?
Door mijn angst om er niet bij te horen en mijn grote verlangen er wel bij te horen reageer ik (te) vaak op wat zich laat zien en reageer ik niet op wat zich niet laat zien. In het geval van de eendagsvlieg reageren de dieren op het huilen en niet op de reden, dus op aannames.
De aannames ontstaan uit je eigen ervaring. Ik kom uit een laag opgeleid gezin. Iedereen met een opleiding, de dokter, notaris en de pastoor, die spreek je niet tegen, die hebben de kennis. Een aanname die per definitie niet perse op waarheden berust. Maar er wel in bijdraagt dat ik vaak dingen zeg die ik niet had moeten zeggen. Terwijl ik ook geraakt wordt, net als de eendagsvlieg door de vraag die gesteld wordt. De eendagsvlieg wordt gezien.
Dat had ik niet moeten zeggen zeg ik ook vaak als ik een afwijzing krijg. Om mezelf te beschermen. Dan kom ik in de aanname dat ik wordt afgewezen. Mijn angst. Hoewel communicatie over meerdere partijen gaat speelt mijn eigen systeem, geschiedenis een even zo grote rol.
De Training die ik geef is gebaseerd op het gegeven dat een goed professioneel contact pas bedding kan krijgen als er bewust zijn is van het eigen systeem. In contact met cliënten en collega’s neem je altijd jezelf mee. Waarin de rol van het waarom groot is. Meer nog dan standaard je taken uitvoeren. Welke weerstanden kom ik in contact tegen in de samenwerking met de ander en instanties. Wat hoort bij mij?
Je ontdekt wat je eigen dynamieken zijn en wat je inbrengt vanuit je eigen ervaring. Wat houd je in de schaduw en hoe begrens je jezelf. Ook ontdek je welke dynamieken een rol spelen en hoe deze in te zetten. Hierdoor kun je meer je plek nemen in het contact, kun je om te gaan met de dynamieken die invloed hebben op jou. Ook zal er ruimte zijn voor omgaan met verschillende ziektebeelden, motivatie- en communicatie skills.
Ben je een professional en nieuwsgierig naar mijn aanbod. Neem dan vrijblijvend contact met me op en ik informeer je graag over mogelijkheden om de training af te stemmen op je vragen.